Panayia Suda Kilisesi

Maalesef kapalı idi.

Altında Ayia Zoni Ayazması varmış. Ahmet Ümit, "İstanbul Hatırası" adlı kitabında Eğrikapı'daki yerleri sayarken "gizemli Ayia Zoni Ayazması" diye ifadesini kullanıyor. Eğrikapı bölgesini gezmiştim ama böyle bir yer olduğunu bilmiyordum. Merak edip internetten araştırdığımda ayazmanın bu kilisenin altında olduğunu öğrendim.

Panayia Suda Rum Ortodoks Kilisesi; İstanbul Suriçi Ayvansaray Eğrikapı Caddesi üzerinde Tandır Sokak ve Kandilli Türbe Sokakları arasındaki yapı adasında inşa edilmiştir. Panayia Suda Rum Ortodoks Kilisesi’nin tarihi 9.yüzyıla dek uzanır. Tarihçi Theophanes, İmparator I. Nikephoros’un 810 yılında kendisini öldürmek isteyen bir kişiyi buraya hapsettiğini yazar. Yenilikçi İmparator olan Nikephoros bir ihtilal ile İkona yanlısı İrene’nin yerine gelir. Yaptığı mali ve askeri reformlarla ülkenin durumunu düzeltir. Döneminde Bulgarlarla yapılan savaşı kaybederek Bizans ordusunun kılıçtan geçirilmesine sebep olmuştur. 1583 yılında trypon tarafından hazırlanan kiliseler listesinde bu kilise bulunmaktadır. 1764 yılında ise hazırlanan Patrik Samuel listesinin başında Panagia Eğrikapı ismiyle listenin başında yer alır.19.yüzyılda yapı iki defa yeniden inşa edilmiştir. Rum Ortodoks kiliselerinde görüldüğü üzere yapı yüksek duvarlı bir avlu ile çevrilmiştir. Bina bir Bazilika olarak inşa edilmiştir. Yapı doğu ve batı ekseninde inşa edilmiştir. Kırma çatı ahşaptan inşa edilmiş olup Kuzey ve Güney yönlerine bakmaktadır. Binanın batı cephesinde İki katlı bir görüntü verir. Alt kattaki orta kapıdan nartekse girilir. İkinci katta galeriye ait 5 pencere bulunur. Çatı üçgeninde ise yuvarlak bir Roset pencere bulunur. Kilisenin içine girildiğinde payeler üzerinde Aziz Petrus ve Aziz Pavlus resimleri bulunur. Üste ise Hristiyanlığın önemli bir sahnesi olan Koimesis bulunur. Bahçede ise Timiazoni ayazması bulunur. Bizans döneminde Lycos deresinden başka su bulunmayan kentte Kiliseler bahçelerinde bulunan sarnıçlar ve Ayazmalardan dolayı ilave güç kazanmışlardır. Kilise bugün cemaat bulunmadığından dolayı kullanılmamaktadır. Yapı ile ilgili bilgiler Prof. Eva Şarlak’ın yüz kilise kitabından alınmıştır.

Kaynak:
ww w.tas-istanbul.co m/portfolio-view/ayvansaray-panayia-suda-rum-kilisesi/